Mèo xù lông khi nhìn thấy dưa chuột
Vì sao mèo sợ dưa chuột?
Khi xem những video ngắn, bạn thường thấy cảnh này: một con mèo đang ăn hoặc liếm lông khi chủ nhân lặng lẽ đặt một quả dưa chuột phía sau.
Ngay khi con mèo quay đầu lại và nhìn thấy, nó lập tức cong lưng, lông dựng đứng, và thậm chí có thể nhảy lên ghế sofa vì sợ hãi.
Nhiều người cho rằng “mèo sợ dưa chuột” vì dưa chuột trông giống rắn hoặc mèo vốn nhút nhát.
Tuy nhiên, sự thật phức tạp hơn nhiều so với “giống rắn”. Phản ứng dữ dội này của mèo phản ánh bản năng sinh tồn được thừa hưởng từ hàng triệu năm tiến hóa và liên quan mật thiết đến hệ thống giác quan độc đáo của chúng. Để hiểu được “nỗi sợ dưa chuột” của mèo, trước tiên chúng ta phải hiểu các đặc điểm sinh lý và logic tiến hóa của chúng.
Vì sao mèo sợ dưa chuột?
Mèo có hệ thống giác quan cực kỳ nhạy bén, đặc biệt là thính giác và thị giác. Chúng có thể nghe thấy âm thanh tần số cao mà con người không thể nghe thấy, khả năng phát hiện vật thể chuyển động của chúng cao gấp sáu lần so với con người
Khi mèo tập trung vào việc gì đó như ăn uống hoặc chải chuốt, sự chú ý của chúng sẽ tập trung cao độ với môi trường xung quanh sẽ tạm thời giảm xuống. Nếu một vật thể đột nhiên xuất hiện trong điểm mù của mèo, mèo sẽ ngay lập tức rơi vào trạng thái “căng thẳng”. Não bộ sẽ kích hoạt bản năng phòng vệ.
Nhiều thí nghiệm cho thấy , không chỉ dưa chuột mà ngay cả chuối, dép hay rắn nhựa cũng có thể gây ra phản ứng tương tự
Nếu thường xuyên trêu chọc mèo theo cách này có thể dẫn đến lo lắng mãn tính và thậm chí là các triệu chứng liên quan đến căng thẳng như chán ăn và trốn tránh.
2. Di sản tiến hóa của “cảnh báo kẻ thù tự nhiên”: các vật thể dài kích hoạt bản năng “sợ rắn”
Mặc dù sự xuất hiện đột ngột là nguyên nhân cốt lõi, nhưng hình dạng thon dài của dưa chuột lại càng làm tăng phản ứng sợ hãi này của mèo.
Bản năng đó bắt nguồn từ tổ tiên hoang dã của mèo ( mèo rừng châu Phi), vốn đã phải đối mặt với nhiều loài săn mồi, trong đó rắn là một trong những loài phổ biến nhất. Qua hàng nghìn năm tiến hóa, mèo đã phát triển bản năng cảnh giác với những vật thể thon dài, không có chân tay.
Vì vậy , khi thấy “vật thể giống rắn” xuất hiện bất ngờ , mèo kích hoạt phản ứng phòng thủ mạnh mẽ nhất : cong lưng và dựng lông, giãn đồng tử và nhanh chóng bỏ chạy. Ngay cả những con mèo nhà chưa bao giờ nhìn thấy rắn cũng sẽ làm như vậy.
Tuy nhiên, nếu có một vật thể dài, chuyển động và xuất hiện bất ngờ ở đó, ngay cả khi mèo đã nhìn thấy nó trước đó, nó vẫn có thể hoảng sợ.
3. “Hiệu ứng khuếch đại” của hệ thống cảm giác: mèo nhạy cảm hơn với “kích thích bất thường”
Hệ thống giác quan của mèo đặc biệt nhạy cảm với các vật thể giống quả dưa chuột hơn các loài động vật khác.
Là vấn đề về độ tương phản thị giác: Mèo đặc biệt nhạy cảm với các màu có bước sóng trung bình , ngắn như xanh lá cây và vàng. Màu xanh lá cây tươi sáng của quả dưa chuột tạo sự tương phản rõ rệt với môi trường xung quanh. Sự xuất hiện đột ngột tạo ra một tác động thị giác mạnh mẽ, ngay lập tức thu hút sự chú ý của mèo vào vật thể lạ này.
Thiếu khả năng xác minh bằng khứu giác và xúc giác: Mèo thường sử dụng kết hợp thị giác, khứu giác và xúc giác để xác định xem một vật thể có nguy hiểm hay không. Khi một quả dưa chuột bất ngờ xuất hiện, mèo không có thời gian để ngửi, cũng không thể dùng xúc giác để xác nhận sự an toàn của nó, buộc chúng phải dựa vào thị giác.
Thông tin không đầy đủ này làm trầm trọng thêm sự lo lắng của mèo, khiến chúng có xu hướng “nghi ngờ nguy hiểm trước khi phản ứng”. Nếu chủ nhân đặt một quả dưa chuột trước mặt mèo, cho mèo ngửi và chạm vào, hầu hết mèo sẽ nhận ra đó là một vật vô hại và không phản ứng mạnh với sự xuất hiện đột ngột.
Hơn nữa , nhạn thức về lãnh thổ của mèo có thể làm phản ứng này trở nên dũ dội hơn. Mèo coi các hành vi như ăn uống , chải chuốt là khoảnh khắc dễ bị tổn thương . Sự xuất hiện đột ngột này có thể khiến chúng chuyển sang tư thế phỏng thủ để tự vệ
Nêu thường xuyên trêu chọc mèo theo cách này có thể dẫn đến lo lắng mãn tính , thậm chí là các triệu chứng liên quan đến chán ăn và trốn tránh
4. Sự khác biệt cá thể và “Ảnh hưởng có được”: Không phải tất cả mèo đều sợ dưa chuột
Mặc dù sợ dưa chuột là phản ứng phổ biến ở mèo, nhưng không phải tất cả mèo đều biểu hiện hành vi này. Sự khác biệt cá nhân và kinh nghiệm tích lũy có thể dẫn đến những phản ứng khác nhau.
Thứ nhất, sự khác biệt về tuổi tác và tính cách có thể đóng một vai trò. Mèo con dưới ba tháng tuổi tò mò và ít có khả năng phản ứng với những vật thể lạ. Mèo trưởng thành, đặc biệt những con có tính cách nhút nhát, thường có phản ứng mạnh hơn với những vật thể bất ngờ. Mèo già, giác quan yếu đi, ít phản ứng với dưa chuột hơn.
Thứ hai, có ảnh hưởng của “kinh nghiệm tích lũy”. Nếu một con mèo đã tiếp xúc với những vật thể dài như dưa chuột và chuối từ nhỏ, chúng đã quen và sẽ không sợ hãi khi chúng đột nhiên xuất hiện.
Một yếu tố khác về cảm giác an toàn về môi trường: Nếu một con mèo đột nhiên nhìn thấy một quả dưa chuột trong một môi trường quen thuộc và an toàn thì phản ứng của nó có thể tương đối nhẹ. Nhưng ở môi trường xa lạ, mèo bị căng thẳng, phản ứng sẽ mạnh hơn.
Khi bạn hiểu tại sao mèo sợ dưa chuột, bạn sẽ hiểu rằng phản ứng này không phải là dấu hiệu của sự nhút nhát; đó là bản năng sinh tồn của chúng đã phát triển, phản ứng bình thường đối với giác quan nhạy cảm của mèo.
Là một người nuôi mèo, bạn không nên coi việc dọa mèo là thú vui, những phản ứng căng thẳng thường xuyên có thể gây hại cho sức khỏe thể chất và tinh thần của mèo, suy yếu hệ miễn dịch, các vấn đề khác của mèo . Nếu bạn muốn cho mèo làm quen với một vật mới, hãy áp dụng cách tiếp cận dần dần: bắt đầu bằng cách để mèo quan sát từ xa, rồi từ từ tiếp cận, sử dụng đồ ăn để xoa dịu mèo , cho phép nó làm quen với vật mới trong một môi trường an toàn.
Suy cho cùng, cảm giác an toàn là quan trọng đối với mèo, và tôn trọng bản năng của chúng là cách thực sự để yêu thương chúng.
